golić się
  • budować się
    8.11.2011
    8.11.2011
    Szanowni Państwo!
    Od pewnego czasu drażni mnie wyrażenie: budować się. Na przykład: „Mój brat będzie się budował”, co oznacza, że brat będzie budował dom, czy to własnymi rękami, czy zlecając budowę specjalistom. Czy to sformułowanie jest poprawne i skąd w ogóle taka nietypowa konstrukcja? Nie wykluczam, że po prostu nie podoba mi się ta forma, stąd estetyczna „alergia”. Dziękuję z góry za odpowiedź.
    Pozdrawiam serdecznie
    Krzysztof Banach
  • pan Golenia
    30.10.2014
    30.10.2014
    Musiałam ostatnio odmienić męskie nazwisko Golenia i – kiedy próbowałam odnieść go do słów, które moim zdaniem mogłyby zasugerować jakiś rodzaj odmiany, tj. mania albo kania – zaczęłam mieć wątpliwości. Czy dyplom jest przeznaczony dla Jana Goleni czy Golenii? Jak wyglądałaby odmiana nazwiska, gdyby brzmiało ono Goleń? Przeczytałam gdzieś odmianę Goleni, ale bardziej sensownie brzmi dla mnie w tym przypadku Golenia.
  • Dwali – gol Dwalego, Peli – horror Pelego
    15.11.2017
    15.11.2017
    Lasza Dwali to gruziński obrońca Pogoni Szczecin, a Oren Peli – amerykański reżyser pochodzenia izraelskiego, autor horroru Paranormal Activity. W prasie sportowej i filmowej często spotyka się pisownię Dwaliego i Peliego, a czy aby nie powinno być Dwalego i Pelego, jakkolwiek to drugie nazwisko miałoby wówczas dość jednoznaczne skojarzenie?
  • Wartość stylistyczna i pochodzenie końcówek mianownika liczby mnogiej rzeczowników męskich

    13.02.2021
    13.02.2021

    Jak to się stało, że w języku polskim wykształciły się aż trzy końcówki liczby mnogiej w rodzaju męskim: (1) osobowe i godnościowe -owie, (2) godnościowe bądź archaizujące -y/-i (zależnie od spółgłoski wygłosowej), wreszcie (3) zwykle deprecjacyjne i/lub nieżywotne -i/-y (zależnie od spółgłoski wygłosowej, z repartycją częściowo odwrotną niż w 2)

    Np. (1) aniołowie (2) anieli (3) anioły – w ost. przypadku akurat bez odcienia deprecjacyjnego.

    Dziękuję za naświetlenie tematu,

    Łukasz

  • odmiana nazwisk zakończonych na samogłoskę
    3.12.2004
    3.12.2004
    Dzień dobry,
    zwracam do Państwa z pytaniem, które dotyczy odmiany nazw własnych. Jak poprawnie odmienić łotewskie nazwiska męskie, kończące się na -a, -e, np. Svabe, Egle? Czy nazwiska męskie, kończące się na samogłoskę, należy zostawić nieodmienione?
    Z góry dziękuję za odpowiedź –
    Ingmara Balode na Łotwie
  • sofa i krem

    26.12.2023
    26.12.2023

    Szanowni Państwo,

    sofa z funkcją spania – bardzo częsty zwrot w sklepach meblowych. Moim zdaniem sugeruje, że to sofa śpi. Czy to kalka z angielskiego, niemieckiego? Dawniej sofa mogła być rozkładana. Czy powinniśmy tolerować takie zwroty, podobnie jak „krem dedykowany dla/do skóry suchej”, którego chyba nie da się już pokonać?

    Z pozdrowieniami

    HP

  • Zagadkowe spuścić po brzytwie
    15.10.2016
    15.10.2016
    Szanowni Państwo,
    skąd wzięło się wyrażenie spuścić po brzytwie?
    Czy jest to regionalizm?

    Czy można ją wiązać z niemieckim słowem: abziehen – zieh ab!.

  • malować czy farbować?
    4.01.2012
    4.01.2012
    Zapytałam siostrę, czy umalowała sobie włosy. Mój szwagier Polak mieszkający za granicą zwrócił mi uwagę: włosów się nie maluje, a farbuje. Odpowiedziałam, że jest ortodoksą językowym. Co Państwo na to?
    Z wyrazami szacunku.
    Elżbieta Adamowicz
  • Odmieniamy nazwy klubów piłkarskich

    5.11.2020
    5.11.2020

    Szanowna redakcjo,

    czy powinniśmy odmieniać nazwy klubów Cádiz czy Leganés, gdy pomijamy ich przedrostki FC czy CD (Futbol Club, Club Deportivo). „Cádizem” nie brzmi dla mnie za dobrze, ale moi koledzy uważają, że jest to poprawne i należy naciskać na odmianę. Czy mógłbym poprosić o jakieś wytyczne w tej sprawie?


    Pozdrawiam

  • polska terminologia piłkarska
    15.03.2011
    15.03.2011
    Moje uszanowanie!
    Chciałbym zadać pytanie dotyczące terminologii piłkarskiej. Wiele polskich określeń pochodzi tu z angielskiego, pośrednio lub nie (jak korner czy róg, wolny, karny itd.). Są jednak dwa wyjątki, które mnie interesują: spalony (offside) i pomocnik (midfielder). Skąd wzięły się te polskie określenia? Czy można wskazać czas ich pojawienia się, miejsce, autora?
    Pozdrawiam serdecznie!
Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego